Roken-, alcohol- en drugspreventie

In de docentenhandleiding staat informatie over de e-learning lesmodule alcohol en een toelichting op de inhoud van de lessen. Daarnaast wordt er ingegaan op de techniek en vindt u informatie over de werkwijze per les.

De voorlichters van Be Aware verzorgen een voorlichtingsprogramma van 1 blokuur in de klas:

• Wat is verslaving?
• Hoe ontstaat het?
• Wie krijgt het?
• Wat doet het met je leven?
• Wat kun je zelf doen?

Met stemkastjes beantwoorden jongeren anoniem vragen over gewoonten en verslaving in hun eigen omgeving. Hiermee wordt inzicht verkregen in de ervaringen van de klas en kan het zwaartepunt van het programma ter plekke aangepast worden. De ene keer is dat gamen, de andere keer is dat blowen of een eetstoornis. De voorlichting wordt ondersteund door film en interactief lesmateriaal.

DNL theaterprojecten prikkelen en inspireren. De voorstellingen en workshops zetten publiek én deelnemers aan het denken en nodigen uit tot het vormen van een mening. DNL is altijd op zoek naar interactie met het publiek. Herkenbaarheid en humor zijn belangrijke ingrediënten.

De dubbel-DVD is interessant voor iedereen die te maken heeft met gezondheidscommunicatie aan jongeren van 13 tot 19 jaar. Ruim 100 jongeren hebben zelf in groepjes op hun eigen manier en in hun eigen taal de zeer verschillende afleveringen gemaakt. De jongeren werden getraind en begeleid door een professionele televisiecrew.

Find Out kan binnen het onderwijs een goede verdieping bieden op succesvolle lespakketten zoals Lang Leve de Liefde (VMBO), Safe Sex Files (HAVO,VWO) en De gezonde school en  genotmiddelen (VMBO, HAVO en VWO).  Er is ook een handleiding ontwikkeld voor het gebruik van de DVD van Find Out in groepsdiscussies met jongeren.

De gezonde school en genotmiddelen (DGSG) is er voor scholen die aandacht willen schenken aan alcohol, tabak en drugs.  De kracht van DGSG is de brede opzet. Naast voorlichting aan leerlingen is er aandacht voor een goed schoolbeleid en het betrekken van ouders. Ook is er binnen het programma speciale aandacht voor het signaleren en begeleiden van leerlingen die problematisch alcohol of drugs gebruiken. Deze gezamenlijke aanpak op school maakt jongeren weerbaar op het gebied van alcohol, roken en drugs.

Op verschillende momenten in de schoolperiode is er contact met de jeugdverpleegkundige of jeugdarts.

Er wordt een gezondheidsvragenlijst  afgenomen. Diverse leefstijl- en gezondheidsitems komen in de onderzoeken aan bod.

 

In Charge is een lespakket voor leerlingen vanaf 16 jaar. De interventie is gericht op het trainen van zelfcontrole waardoor jongeren beter in staat zijn verleidingen (zoals middelengebruik) te weerstaan. Naarmate adolescenten ouder worden ontstaat er een betere balans tussen de verschillende hersengebieden en zijn jongeren veelal beter in staat hun gedrag te reguleren. De late adolescentie is daarom een zeer geschikte periode om zelfcontrole te trainen. De lessen zijn zowel geschikt voor de bovenbouw van het VO (Havo/VWO) als voor de eerste twee leerjaren van het MBO (niveau 3 en 4).

Hoe ziet In Charge eruit?
In charge bestaat uit vier lessen en een applicatie voor de Smartphone: de 7-days challenge. Tijdens de lessen denken leerlingen na over verleidingen en de risico’s van verschillende gevaarlijke verleiders, zoals alcohol. De leerlingen leren wat het belang is van wilskracht en op welke manier je wilskracht kunt trainen. zij gaan zelf de slag met het trainen van hun eigen zelfcontrolevaardigheden om een zelf gekozen verleiding te leren weerstaan.

De school verstrekt aan ouders mondelinge/schriftelijke (digitale) informatie over activiteiten, risico’s en afspraken met betrekking tot roken, alcohol, drugs en/of energy drankjes via de website, nieuwsbrief, posters, schoolgids en tijdens mentorgesprekken. GGD kan hierbij ondersteunen.

De school stelt een goed genotmiddelen reglement op dat duidelijk aangeeft welke regels er zijn en voor wie de regels gelden en communiceert hierover. Mogelijk als onderdeel van het programma gezonde school en genotmiddelen. Mogelijk met ondersteuning van VNN bij opzetten of aanpassen van reglement. Docenten en ander personeel geven het goede voorbeeld aan de leerlingen. door bijvoorbeeld niet te roken of alcohol te drinken in het zicht van de leerlingen. Ook niet op schoolfeest en schoolkamp (alle activiteiten op gebied van preventie van roken, alcohol en drugs zijn vastgelegd in het schoolplan).

Een medewerker van Verslavingszorg Noord-Nederland (VNN) biedt begeleiding en informatie bij (vermoeden) van middelen gebruik of bij risico leerlingen. Ook kan de medewerker van VNN een aantal gesprekken voeren met leerlingen (en eventueel ouders) op school. Op de meeste scholen ook betrokken bij ZAT.

JouwGGD.nl is de jongerenwebsite van GGDén in Nederland. De GGD Fryslân is er ook bij aangesloten. De website is bedoeld voor jongeren tussen de 13 en 23 jaar. Op de site is betrouwbare informatie te vinden over gezondheid, relaties, lichaam, seks, gevoel, alcohol, roken en drugs. De informatie is (medisch) gecheckt door professionals. Alles wat jongeren op de site doen is anoniem. Alleen de arts of verpleegkundige van de GGD leest het. De GGD zal nooit zonder toestemming gegevens aan anderen verstrekken.

De methode Leefstijl is een programma om structureel en preventief te werken aan sociaal-emotionele vaardigheden in de groep.

Het programma bestaat uit trainingen voor leerkrachten met activiteiten en lesmaterialen voor het jonge kind (2-4 jaar), basisschoolkinderen, leerlingen in het voortgezet- en beroepsonderwijs. Door het oefenen van sociale vaardigheden stimuleert Leefstijl positief gedrag en wordt het kind en de groep sterker.

De methode Leefstijl is breed toepasbaar en moedigt ook een gezonde leefstijl aan.

 

Uit onderzoek blijken ouders een cruciale rol te spelen bij alcoholgebruik van hun kinderen. Ouders dienen tegelijkertijd met de leerlingen te worden voorgelicht, zodat zij een duidelijke norm kunnen stellen voor hun beginnende puber. Dit geldt zowel voor alcohol als roken.

Om intermediairs te helpen en te ondersteunen is er het programma de Leerling en ouderinterventie Alcohol en Roken. Het programma is onderdeel van de Gezonde School en Genotmiddelen.

Het programma is effectief volgens goede aanwijzingen.

Speciaal voor het voortgezet en beroepsonderwijs zijn educatieve theatervoorstellingen ontwikkeld. Ze zijn bedoeld om jongeren weerbaarder en bewuster te maken voor het gebruik van genotmiddelen. De voorstellingen kunnen ook gespeeld worden voor ouders, bijvoorbeeld op ouderavonden. Na de voorstelling wordt met de jongeren en ouders nagepraat over de thematiek van de voorstelling en opvoeding.

 Alcoholgebruik is schadelijk en beïnvloedt de schoolprestaties. Welke keuze maakt u als schoolleider of als docent? De meest heldere regel die de school kan stellen is dat er in schoolverband helemaal geen alcohol gebruikt mag worden door leerlingen en leerkrachten: een alcoholvrije school.

De meeste ouders zullen het signaal van de school op prijs stellen en kunnen bepaalde regels voor alcohol gemakkelijker doorvoeren in het eigen gezin. Hoe meer volwassenen in de omgeving van jongeren dezelfde regels gebruiken, des te gemakkelijker de norm wordt overgenomen en des te groter het effect is.

Lesboek over roken. Leerlingen leren over de effecten en de risico’s van tabak en sigaretten. Door middel van afwisselende informatieve teksten en opdrachten maken zij zich de stof eigen en zijn ze beter in staat om risico’s in te schatten. Doel van de voorlichting is te leren dat het niet normaal is om voor je 18de te roken en het beginnen met roken zo lang mogelijk uit stellen.